Հավասարություն

Հին ժամանակներում հասարակությունները բաժանվում էին դասերի
(մարդկանց խմբերի). կային, օրինակ, հոգևորականների, ռազմիկների,
առևտրականների ու արհեստավորների, գյուղացիների դասեր: Յուրաքանչյուր
դասին պատկանող մարդիկ ունեին իրենց իրավունքները. օրինակ՝ այն, ինչ կարելի
էր հոգևոր դասի ներկայացուցիչներին, չէր թույլատրվում գյուղացուն կամ ռազմիկին:
Սա համարվում էր բնական երևույթ և չէր հարուցում հասարակության վրդովմունքը:
Ի դեպ՝ դասային պատկանելությունը և հետևաբար՝ իրավունքները, փոխանցվում էին
ժառանգաբար: Իհարկե՝ այս կամ այն խմբին պատկանող որևէ մարդ գուցե և ուզում
էր ավելի շատ հնարավորություններ ունենալ, սակայն հավասարությունը դեռևս
հասարակության ներդաշնակ կառուցման համար խիստ անհրաժեշտ արժեք չէր:
Մարդկանց հավասարության գաղափարը ծագեց քրիստոնության հետ:
Քրիստոնեական կրոնը հռչակեց, որ բոլոր մարդիկ հավասար են Աստծո առաջ:
Այսինքն՝ քանի որ բոլոր մարդիկ ստեղծվել են նույն Աստծո կողմից և Աստված
հավասարապես սիրում է բոլորին, բոլորն էլ պետք է լինեն հավասար: Քրիստոնեկան
այս գաղափարը, սակայն, իրական կյանքում գրեթե ոչինչ չփոխեց: Միջնադարում,
երբ, ինչպես գիտես, կրոնը իշխող դեր ուներ հասարակության կյանքում, դեռևս կային
կախյալ գյուղացիներ, որոնք ամենևին էլ հավասար չէին իրենց տերերին:
Միայն նոր ժամանակներում մտածողները որոշեցին, որ բոլոր մարդիկ՝
անկախ իրենց ռասայից, ազգությունից, կրոնից, սեռից, սոցիալական
կարգավիճակից, ի ծնե օժտված են հավասար իրավունքներով, որոնք անօտարելի են
մարդկանցից, այսինքն՝ որևէ մեկը չի կարող դրանք օտարել, վերցնել, խլել նրանցից:
Ֆրանսիական մեծ հեղափոխության կարգախոսը՝ «Ազատություն, Հավասարություն,
Եղբայրություն», կարգախոս դարձավ նաև համայն մարդկության համար:

Գաբրիել Գարսիա Մարկես. «Նամակ մահվանից առաջ»

Եթե Աստված գեթ մի պահ մոռանար, որ ես միայն կտորե խամաճիկ եմ և ինձ կյանքի մի պատառիկ նվիրեր, այդժամ ես երևի թե չէի ասի այն ամենն, ինչ մտածում եմ, բայց հաստատ կմտածեի այն ամենն, ինչ ասում եմ: Ես իրերը կգնահատեի ոչ թե ելնելով նրանց գնից, այլ նշանակությունից:

Ես ավելի քիչ կքնեի, ավելի շատ կերազեի` հասկանալով, որ ամեն րոպե, երբ մենք փակում ենք աչքերը, կորցնում ենք լույսի վաթսուն վայրկյան: Ես կքայլեի, քանի դեռ մյուսները կանգնած են, չէի քնի, քանի մյուսները քնած են: Ես կլսեի, երբ մյուսները խոսում են և կվայելեի շոկոլադե պաղպաղակի հիանալի համը:

Եթե Աստված ինձ կյանքի մի պահ էլ պարգևեր, ես ավելի համեստ կհագնվեի, կպառկեի արևի շողերի տակ և նրա ջերմությանը ի ցույց կդնեի ոչ միայն մարմինս, այլև` հոգիս: Տեր Աստված, եթե ես սիրտ ունենայի, ես կգրեի իմ ամբողջ ատելությունը սառույցի վրա և կսպասեի մինչև դուրս գա արևը:

Ես կնկարեի Վան Գոգի երազով Բենեդետտիի պոեմի աստղերի վրա և Սերրատի երգը սերենադի պես կնվիրեի լուսնին: Ես արցունքներով կջրեի վարդերը, որպեսզի զգամ նրանց փշերի ծակոցների ցավը և թերթիկների համբույրը:
Տեր Աստված, եթե ես կյանքի ևս մի պատառիկ ունենայի, ոչ մի օր չէի անցկացնի` առանց ասելու իմ սիրած մարդկանց, որ ես նրանց սիրում եմ:
Ես կհամոզեի ինձ թանկ յուրաքանչյուր մարդուն իմ սիրո մեջ և կապրեի` սիրահարված…սիրուն: Ես կբացատրեի բոլորին, ովքեր մոլորության մեջ մտածում են, թե դադարում են սիրահարվել ծերանալուն զուգընթաց, որ ծերանում են այն ժամանակ, երբ դադարում են սիրահարվել:
Երեխային ես թևեր կնվիրեի, բայց կթողնեի, որ ինքնուրույն սովորի թռչել:
Ծերերին ես կհամոզեի, որ մահը ծերության հետ չի գալիս, այլ մոռացության:
Ես ձեզանից այնքան բան եմ սովորել, մարդիկ, ես հասկացել եմ, որ ամբողջ աշխարհը ուզում է ապրել սարերում, չհասկանալով, որ իրական երջանկությունը սարը բարձրանալու մեջ է:
Ես հասկացել եմ, որ այն պահից, երբ նորածինը իր փոքրիկ բռունցքում սեղմում է հոր մատը, այլևս երբեք այն բաց չի թողնի: Ես հասկացել եմ, որ մեկը մյուսին բարձրից նայելու իրավունք ունի միայն այն ժամանակ, երբ օգնում է նրան բարձրանալ:
Այնքան բան կա, որ ես դեռ կարող էի ձեզնից սովորել, մարդիկ, սակայն սովորածս ինձ դժվար թե պետք գա, որովհետև երբ ինձ դնեն այդ ճամպրուկի մեջ, ես, ցավոք սրտի, արդեն մահացած կլինեմ:
Միշտ ասա այն, ինչ զգում ես և արա այն, ինչ մտածում ես:
Եթե ես իմանայի, որ ես այսօր քեզ վերջին անգամ եմ տեսնում քնած, ես քեզ պինդ կգրկեի և կաղոթեի Աստծուն, որ ինձ քո պահապան հրեշտակը դարձնի:
Եթե ես իմանայի, որ այսօր վերջին անգամ եմ տեսնում, թե ինչպես ես դուրս գալիս դռնից, ես քեզ կգրկեի, կհամբուրեի և նորից կկանչեի, որպեսզի ավելին տամ: Եթե ես իմանայի, որ քո ձայնը վերջին անգամ եմ լսում, կձայնագրեի ամենն, ինչ ասում ես, որպեսզի էլի ու էլի լսեմ, անվերջ: Եթե ես իմանայի, որ սրանք վերջին րոպեներն են, որ ես քեզ տեսնում եմ, ես կասեի. «Սիրում եմ քեզ» ու հիմարի պես չէի մտածի, որ դու դա գիտեիր:
Միշտ կա վաղը և կյանքը մեզ ամեն ինչ ուղղելու ևս մեկ հնարավորություն է տալիս, սակայն եթե ես սխալվում եմ և այսօրը այն ամենն է, ինչ մեզ մնացել է, ապա ես կուզեի քեզ ասել, թե ինչքան ուժեղ եմ քեզ սիրում ու որ երբեք չեմ մոռանա քեզ: Ոչ պատանին, ոչ ծերը չեն կարող վստահ լինել, որ իրենց համար վաղը կգա:
Այսօրը կարող է լինել վերջին օրը, որ դու տեսնում ես սիրելիներիդ: Այնպես որ մի սպասիր ինչ-որ բանի, այսօր արա այն, ինչ մտածել ես, որովհետև եթե վաղը երբեք չգա, դու կափսոսաս այն օրվա համար, երբ ժամանակ չգտար մեկ ժպիտի, մեկ անգամ գրկելու, մեկ համբույրի համար, երբ դու չափազանց զբաղված էիր` վերջին ցանկությունը իրականացնելու համար: Ոգևորիր հարազատներիդ, շշնջա նրանց ականջին, թե ինչքան պետք են նրանք քեզ, սիրիր նրանց և գուրգուրանքով վարվիր, ժամանակ գտիր, որ ասես «կներես», «խնդրեմ», «շնորհակալություն» և սիրո այն բոլոր բառերը, որ գիտես:
Ոչ ոք քեզ չի հիշելու մտքերիդ համար:
Աստծուց իմաստնություն և ուժ խնդրիր, որ ասես այն, ինչ զգում ես:
Ցույց տուր ընկերներիդ, թե ինչ կարևոր են նրանք քեզ համար:
Եթե դու չասես այդ ամենը այսօր, վաղը կլինի նույնը, ինչ երեկ:
Եվ եթե դու չանես դա երբեք, ոչինչ նշանակություն չի ունենա:
Իրականացրու երազանքներդ: Այդ պահը եկել է:

SIMPLE PRESENT TENSE

Simple present tense definition

The simple present tense is one of several forms of the present tense in English. The present simple one of the most commonly used tenses in the English language.

We use the simple present tense when describing things that are true, or when it happens regularly (or unceasingly, which is why it’s sometimes called present indefinite). The present tense is the base form of the verb. But with the third person singular (she/he/it), we add an –s.

The present simple tense uses

We often use adverbs of frequency like sometimes, always, and never with the present simple tense.

  • He is always late.
  • I never play baseball.
  • She often cooks dinner at 5 p.m.

Some other signal words

  • usually, often, sometimes, seldom
  • every day/week/month/…

To express habits, general truths, repeated actions or unchanging situations, emotions and wishes

  • Habit: He rides a bike every day.
  • Unchanging situations: I work in London.
  • A general truth: Beijing is a large city.

To give advice, directions or instructions

  • You go straight ahead and then turn right.

To express fixed arrangements, present or future

  • Our exam ends at 3 p.m.
  • That soccer match starts at 9 a.m.

To express future time, after some conjunctions such as after, when, before, as soon as, until

  • He’ll give it to you when you come next Saturday.

Stative verbs and verbs of thought/memory (like, love, need, prefer,…)

  • He likes playing football.
  • I prefer to read comics.
  • I need some coffee.

Conjugation of English Simple Present Tense

In the present simple tense, most regular verbs use the root form, except in the third-person singular (which ends in -s). The third-person singular ends with -es instead of -s. Typically, these are verbs whose root form ends in o, ch, sh, ss, x, or z.

Some verbs that end in -y will be changed to -ies. Example: fly –> flies, cry –> cries. There is an exception to this rule when there is a vowel before the -y: play –> plays, pray –> prays.

The verb to be is irregular:

  • First-person singular: I am
  • Second-person singular: You are
  • Third-person singular: He/she/it is
  • First-person plural: We are
  • Second-person plural: You are
  • Third-person plural: They are

Make the Simple Present Negative do/does + not + [root form of verb]

You can also use the contraction don’t or doesn’t instead of do not or does not. In other words, only third-person singular subjects (he, she and it) have doesn’t — the rest have don’t. Notice that the letter S at the end of the verb in the affirmative sentence (because it is in the third person) disappears in the negative sentence.

Importantly, contractions should not be used in formal written English such as essays or applications. They are mainly used in spoken and informal written English

Examples:

  • I don’t go to school on Sunday.
  • You don’t go to school on Sunday.
  • We don’t want to swim.
  • They don’t go to work.
  • He doesn’t work hard.
  • She doesn’t work hard.
  • It doesn’t work well.

Make the verb to be negative [to be] + not I am not a student

  • He is not a student = He isn’t a student.
  • They are not late = They aren’t late.

Questions in the Simple Present Tense

To make a question in English we put Do/Does, Is/Are, or modal verbs (can, must, might,…) at the beginning of the question. We use Do when the subject is I, you, we, or they. When the subject is he, she or it, we add Does.

  • You speak English –> Do you speak English?
  • He speaks French. –> Does he speak French?

Notice that the letter S at the end of the verb in the affirmative sentence (because it is in the third person) disappears in the question.

We do not use Do or Does in questions that have the verb To Be or Modal Verbs (can, must, might, should,…).

Wh- questions in the Simple Present Tense

Wh-questions are questions that require more information in their answers. They are made using Wh- words such as what, where, when, why, which, who, how, how many, how much,…

To make a Wh- question, use the same word order as with yes-no questions but put a question word before the verb do or does.

Wh- question + do/does + Subject + Verb (infinitive without “to”) + Object?

Examples:

  • Where do you live?
  • I live in Armenia
  • When does the train arrive?
  • The train will leave at 12 o’clock
  • How do you go to school? How much does it cost?
  • I go by bus, it’s free
  • Why does he go to the movie theater?
  • goes to watch a movie

Առաջադրանքներ

1․Սյունակներից ընտրել մեկական արմատ և վերջածանց ու կազմել 5 ածանցավոր բառ։ 

Անպետք – պիտակ, պիտանի                               ան                

Ոսկեձույլ – ձուլածո,                    ակ               

Իմաստասեր – իմաստակ                         անի               

Շեղաչք – շեղակի                                    ածո               

Բանտախուց –                          ակի

2․Սնապարծ – պարծանք                                  եղ                  

Պատահականություն –  պատահար          ենի               

Աշխատուժ – ուժգին                               ար               

Լայնաթիկունք – թիկնեղ                        անք                

Վագրաձի – վագրենի                                  գին 

Նահապետ Քուչակ

Կենսագրություն 

Նահապետ Քուչակի ծնունդը ենթադրաբար դրվում է 1490-ական թվականների սկզբներին, իսկ մահը, համաձայն հայրենի գյուղի սուրբ Թեոդորոս եկեղեցու պատի տակ պահպանված շիրմաքարի արձանագրության, եղել է 1592 թվականին։ Այս ժամկետները լիովին համընկնում են իր հասակի մասին նրա թողած հիշատակարանի բովանդակությանը։

Ես Քուչակս եմ վանեցի,
Ի գեղէն Խառակոնիսայ,
Լըցեր եմ հարիւր տարին,
Էլ չի գար մտքիկս ի վերայ….

Քուչակի մասին միջնադարում ստեղծվել են տարբեր ավանդություններ։ Ըստ դրանցից մեկի՝ Քուչակն իր երգերի մոգական զորությամբ բուժել է թուրքական սուլթանի՝ անբուժելի հիվանդությամբ տառապող տիկնոջը, որի համար սուլթանը, Քուչակի ցանկությամբ, Կոստանդնուպոլսից մինչև Խառակոնիս կառուցել է տվել յոթ կամուրջ, յոթ եկեղեցի և յոթ մզկիթ։ Համաձայն մեկ ուրիշ ավանդության՝ Նահապետ Քուչակն իր համագյուղացիներին հրավիրում է գյուղի եկեղեցու մոտ, իսկ ինքը, բարձրանալով վանքի կատարը, ասում է, թե իրեն ցած է նետելու, որտեղ ընկնի, այնտեղ էլ թող թաղեն իրեն։ Գյուղացիները, կարծելով, թե նա կատակ է անում, չեն հավատում նրա խոսքին։ Իսկ նա իսկույն ցած է նետվում ու մեռնում։ Ընկած տեղն էլ՝ եկեղեցու պատի տակ, թաղում են նրան։ Հին գրչագրերում Քուչակի անունով պահպանվել է ինը բանաստեղծություն։ Ոչ մի ընդհանրություն չունեն միջնադարյան հայրենների հետ, որոնք, սկսած 1882 թվականից, որոշ հրատարակիչների ու գրականագետների կողմից, առանց որևէ լուրջ հիմնավորման, վերագրվում են Քուչակին։ Բացի այդ՝ դեռ չի հայտնաբերվել հայրեն պարունակող որևէ հին ձեռագիր, որում հայրենների որևէ շարքի հեղինակ վկայվի Նահապետ Քուչակը։

Ստեղծագործություններ

Նահապետ Քուչակի անունով գրավոր և բանավոր ավանդությամբ պահպանվել և առայժմ հայտնի են շուրջ մեկ տասնյակ կրոնական, բարոյախրատական և սիրային բովանդակությամբ աշուղական երգեր՝ հայերենով ու թուրքերենով, որոնցից յոթը՝ հայատառ թուրքերենով։ 1880-ական թվականներից թյուրիմացաբար Նահապետ Քուչակին են վերագրվել նաև միջնադարյան հայրենները։ Այդ վերագրումն սկսվել է բանասեր Ա. Տևկանցի «Հայերգ» գրքից (1882) և հետագայում դարձել է գրական ավանդույթ, որին հետևել են նաև ուրիշ բանասեր-գրականագետներ։ Թեև 1920-ական թվականներին Մ. Աբեղյանը ապացուցեց այդ վերագրման անհիմն լինելը, բայց հետագայում ևս Նահապետ Քուչակը համարվել է միջնադարյան հայրենների հեղինակ, նրա անունով են հրատարակվել և բազմաթիվ լեզուներով թարգմանվել այդ երգերը։ Այս իմաստով Նահապետ Քուչակը դարձել է պայմանական և հավաքական անուն, որով լայն շրջաններում հայտնի է հայ միջնադարյան քնարերգության այդ մեծ և հարուստ ժառանգությունը։ Պանդխտության հայրեններն ունեն ազգային-քաղաքական բովանդակություն և բացահայտում են օտար երկրում ապրուստ փնտրող հայ մարդու ծանր հոգեվիճակը։