ՓԵՏՐՎԱՐ 13-17
ՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԻԻՐԱՎՈՒՆՔԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ
Դասանյութը՝ Իրավագիտություն
Թեմաներ՝
- Կառավարման ձև /էջ 20-25/
- Կառուցվածքի ձև /էջ 25-27/
Առաջադրանք՝
- Ըստ կառավարման ձևի պետությունները լինում են:
Պետության կառավարման ձև ասելով հասկանում ենք կառավարման մարմիների համակարգը,փոխհարաբերություները միմյանց և բկաչության հետ։
Կառավարման ձևերը լինում են
միապետություն-կառավրման այնպիսի ձևն է որտեղ իշխանությունը պատկանում է մեկ անձի, որն կառավարում է իր հայացողությամբ։Բառը ծագել է հունարեն մոնարխի-մոնոս-մեկ, արխե-Միշխանություն բառերից։Միապետը հանդիսանում է պետության գլուխը,նա ստանձնում է իշխանությունը ժառանգաբար։Նա իր պարտականություները կաատրում է ցմահ։Միապետը չի ընտրվում ժողովրդի կողմից;
- Ժամանակակից աշխարհում միապետությունները քանի՞ խմբերի են բաժանվում:
Բաժանվում են մի քանի խմբերի
բացարձակ-միապետությունում պետական ձեռքում է կենտրոնացված օրենսդիր,գործադիր,դատական իշխանություները։Ֆրանսիան 17-18րդ դարերում իր պատկանում էրկառավարման այս խմբին։Ներկայումս նմնան եկըրներնեն ՝ Սադույան Արաբիան,Կատարը,Օմանը,Արաբական Էմիլիություները։
Սահմանափակ-այս կառավրման ձև է որտեղ միապետը իշխանությունը ինչ որ չափով կիսում է ընտրված ներկայացուցիչների միջև սակայն կան սահմանափակումներ ըստ սահմանադրության։
Ժամանակակից աշխարհում հանրապետությունների տեսակները:
Նախագահական-էությունը կայանում է նրանում որ պետության կառավրման մարմիների միջև բարձր դիրք է զբաղոցնում նախագահը, որը պետության և կառավրման գլուխն է։Նախագահը ընդունում և ազատում է կառավարման անդամներին։Նա իրականացնում է պետության գործառույթները,հրապարակում է նոր իրավական ակտեր,հանդիսանում է զինված ուժերի գլխավոր հրմանատարը։
խորհրդարանական-պետական կառավարման ընթացքում գլխավոր դերը պատկանում է խորհրդարանին։Կառավարությունը պատասխանատվություն է կրում խորհրդարանի առջև։Պետության իշխանությունը կենտրոնացվում է խորհրդարանում,կուսակցություները ունեն տարբեր սոցալիական շահեր և համագործակծության շրջանակներում ընդունվում են որոշումներ որոնք արտահայտում են բնակչության կամքը։
կիսանախագահական-այն ընդգրկում է խորհրդարանական և նախագահական համակարգերի հատկանիշները։Նախագահը ընտրվում է բնակչության կողմից,օժտված է լայն լիազորություներով։Կան նաև կառավարություներ որտեղ գլխավորում է վարչապետը։Կառավարությունը կազմավորվում է նախագահի կողմից,սակայն խորհրդարանը պետք է հայտնի իր վստահությունը։